Hỏi đúng thì ChatGPT trả lời đúng – Ai cũng có thể làm được!

by Bình dân học vụ số | 04/06/2025 | Lượt xem: 56

Bạn thử nói với ChatGPT:
“Viết giúp tôi một bài giới thiệu.”
Và nó trả lại một bài… mơ hồ, đọc xong không biết đang nói đến cái gì.

Đừng vội trách nó “viết dở” – thật ra là do mình hỏi chưa rõ!

1. ChatGPT rất giỏi… nếu bạn biết hỏi!

ChatGPT không đọc được suy nghĩ. Nó chỉ biết làm theo những gì bạn gõ ra.

👉 Hãy tưởng tượng bạn đang nhờ một người lạ lần đầu giúp việc. Bạn càng nói cụ thể, họ càng làm đúng.

2. Kiểu hỏi mơ hồ – dễ khiến ChatGPT trả lời sai

Một số kiểu câu hỏi dễ gây hiểu nhầm:

“Viết bài quảng cáo sản phẩm.”
“Tóm tắt bài văn.”
“Viết thư xin nghỉ phép.”
“Làm slide giúp tôi.”

👉 Các câu này quá chung chung. Không rõ bạn muốn gì, cho ai, dùng vào đâu.

3. Mẹo hỏi hay: 5 nguyên tắc vàng để ChatGPT hiểu đúng

Để hỏi đúng, bạn hãy nhớ mô hình 5 thành phần sau:

🧑‍💼 Vai trò (Role)

Nói rõ bạn muốn ChatGPT đóng vai ai:

✅ "Bạn là cán bộ văn hóa xã đang viết giấy mời họp thôn."

🗂️ Bối cảnh (Context)

Mô tả tình huống bạn đang làm:

✅ “Tôi cần viết lời phát thanh cho loa xã, thông báo họp về vệ sinh môi trường.”

📄 Ví dụ (Example)

Có mẫu cũ hay định hướng thì đưa vào:

✅ “Đây là mẫu năm ngoái, bạn viết nội dung tương tự nhưng ngày và địa điểm mới.”

🗣️ Phong cách (Style)

Chọn cách viết phù hợp:

✅ “Viết đơn giản, dễ hiểu cho người dân vùng cao, không dùng từ chuyên môn.”

🎯 Mục tiêu + Định dạng (Goal + Format)

Bạn cần dạng nội dung gì, dùng để làm gì:

✅ “Viết thông báo khoảng 100 chữ để phát thanh qua loa.”

4. Ví dụ: Gõ sao cho ChatGPT hiểu đúng ngay

❌ Hỏi mơ hồ:

“Viết thông báo họp.”

✅ Hỏi đúng:

“Bạn là cán bộ xã Mường So. Viết giúp tôi một mẫu thông báo phát loa, mời bà con đi họp chiều thứ Sáu tới tại nhà văn hóa bản Hua Nậm. Nội dung xoay quanh dọn vệ sinh đầu tuần. Viết ngắn gọn, dễ hiểu, 3–4 câu.”

5. Một số mẫu câu hỏi tình huống :

✅ Gợi ý món ăn:

“Tôi muốn nấu bữa cơm chay mùa mưa cho 4 người – gợi ý giúp 3 món đơn giản.”

✅ Tư vấn ứng dụng:

“Tôi nghe nói nên dùng VNeID để tra cứu giấy tờ – bạn giải thích ngắn gọn giúp tôi xem nên dùng ra sao?”

✅ Viết mẫu văn bản:

“Tạo giúp tôi mẫu đơn xin xác nhận chưa có nhà ở, để tôi gửi xã.”

✅ Hỏi theo tình huống:

“Nếu bản tôi chưa ai biết dùng điện thoại, tôi nên hướng dẫn bà con cài ứng dụng dịch vụ công như thế nào dễ hiểu nhất?”

✅ Tóm lại

Bạn càng hỏi cụ thể – ChatGPT càng trả lời đúng và sát ý.

📌 Hãy nhớ 5 nguyên tắc vàng: Vai trò – Bối cảnh – Ví dụ – Phong cách – Mục tiêu